Abstract : भारतीय राज्यघटनेने लोकशाही शासन पद्धतीचा स्वीकार केला आहे. लोकशाही शासनव्यवस्थेत सत्ता स्थापन करण्यासाठी निवडणुका हा एक अविभाज्य भाग असतो. स्वातंत्र्योत्तर काळात राज्यघटनेची अंमलबजावणी सुरू झाल्यानंतर इ. स. 1952 मध्ये पहिली सार्वत्रिक निवडणूक घेण्यात आली. 1957 मध्ये दुसरी सार्वत्रिक निवडणूक घेण्यात आली. यावेळी संपूर्ण देशामध्ये भाषावार प्रांत रचना निर्माण झाली पाहिजे यासाठी चळवळ सुरु होती. द्विभाषिक मुंबई राज्यात भाषावार प्रांतरचनेसाठी विशेष करून संयुक्त महाराष्ट्रासाठी चळवळीने जोर धरला होता.